Necip Çapraz

Necip Çapraz

Cumhur'a Vefa

Cumhur'a Vefa

Hakkari’nin 18’inci dönem SHP Milletvekili Avukat Cumhur Keskin aramızdan ayrılalı 7 yıla yakın bir süre oldu.

Cumhur Keskin, ilk tanıdığım politikacılardan biridir. Politikada onun insan sevgisi ve haksızlıklara karşı gelişi kimilerinin bu gün bile yapamadığı bir cesaret örneğiydi.

Cumhur Keskin’in Hakkari’yi çok sevdiğini ve çok iyi tanıdığını biliyoruz. Halen onun aramızdan erken ayrılmasına üzülen büyük bir kitle var. Bölgenin sorunlarına çözüm araması, çağdaşlaşması, demokratikleşmesi için emek sarf ettiği görülüyordu.

Karanlıkların aydınlanmasında aydın duruşu ile örnek bir kişiliği vardı.

Parlamentodaki çalışmaları bu günkü birçok vekile örnek teşkil edecek düzeydeydi.

Aydın kimliği bana göre böyle olmalı ve bu aydın kişiliğin sarf ettiği çalışmalar avukatlık yapan meslektaşları için de bir ayna olmalıdır. Bu aydın insanın örnek bir değer olarak yaşatılması için öncelikle meslektaşlarından bir çalışma yapılması gerekiyor.Bu konun hiç kimse tarafından politik malzeme yapılmaması şartıyla tabii.

Hakkari kimliği taşıyan ve hümanist değerlere sahip olan tüm insanları da bu çalışmaya davet ediyorum.

Bu nedenle Hakkari barosu öncülüğünde bir çalışmanın ivedilikle yapılması gerekiğine inanıyorum. Tüm belediyeleri, aydınları, sivil toplum örgütlerini ve basını bu konuda ortak çalışmaya davet ediyorum. En azından adının verildiği sokağın tanıtılması ve yılda bir defa da olsa bu sokağın çeşitli sanatsal etkinliklere sahne olmasını bekliyoruz.

Özelikle bu aydın şahsiyetin ölümüne sebep olan “kan davasın” zihniyetinin sembolik de olsa etkinliklerle ifade edilmesi gerekmez mi?

Avukat Cumhur Keskin Sokağı

Van iline gittiğim her seferde “Cumhur Keskin Sokağı” tabelasını gördüğümde yüreğime bir hançer gibi iner. Bir zamanlar tabela asılmasına rağmen oradan birileri tarafından tabelanın sökülmüş olduğunu ve duvar üzerinde Cumhur Keskin ismi yağlı boya ile düzensiz yazıldığını görüyorum. Bu düzensizlik uzun süredir dikkatimi çekmişti. En sonunda merak ettim ve sokak sakinlerine sormak zorunda kaldım. Meğer sağlam ve kalıcı bir tabela konulmadığı için bilerek veya bilmeyerek bu tabela buradan birileri tarafından sökülüyordu. Oysa Van ilinin sokaklarına takılı diğer sokak tabelaları demir direklere kaynak edilmiş daha sağlam duruyor. Buna da bu şekilde bir şekilde sağlam bir zemin yapılmalıdır.

Sordukça hayretler içinde kaldım. Sokakta adeta kapı kapı dolaştım. Oradaki esnafa sordum “Cumhur Keskin kimdir? Cumhur Keskin’i tanıyor musunuz?

Bu sokağın eski ismi Zerbank Sokağı, herkes de halen öyle biliyor. Çünkü bu sokakta yıllar önce Ziraat Bankası varmış. Bilen birkaç kişi de “Biz Cumhur Keskin Sokağı diye yazdığımız zaman postalarımız ve kargolarımız geri gidiyor. Bu nedenle adres verdiğimiz zaman Zerbank Sokak diye yazıyoruz.”diyor.

Ve "Burada bizim postanenin de, postacının da suçu ve ihmali var"diyorlar. Yalnız, o sokakta biri var ki her şeyi biliyor. Adı Mehmet Akçay Van halkı onu Aşık Çağlari diye bilir. Cumhur Keskin Sokağı’nda Aşıklar Çay Evi’nin sahibidir. Haftada bir gün bu kahvesinde “Aşıklar atışması” programı düzenler. Cumhur Keskin’in öldürüldüğü günü hatırlıyor.

Bu sokakta neden kimse sokak adının ‘Cumhur Keskin Sokağı’ olduğunu bilmiyor?diye sorduğumuzda ise çok mantıklı cevaplarla ders veriyor.

Aşık Çağlari ile aydın tanımından, sokağın gerçek ismiyle tanınması ve yapılacak etkinlikler, Yüksekova ve Hakkari’den tanıdığı birkaç dostuna kadar samimi ve sıcak bir sohbete dalıyoruz çayımızı yudumlarken.

Hayranlıkla bu insanın düşüncelerine neden sahip olmadığımızı, Hakkari’den kaç Cumhur Keskin gibi bizi onurluca temsil eden vekil çıktığını, halk sahip çıkmıyorsa ailesinin bu konuda ne yaptığını, bu insanın bıraktığı politik mirasın üzerine kimlerin oturduğunu, kan davası illetinin daha kaç can alacağını ve bu konularında toplumu eğitici ve aydınlatıcı hangi etkinliklerin yapılabileceğini düşünüyor ve Hakkari’de bu insanın hiç mi aydın dostu yok, bu insanın iyilik yaptığı başka insanlar da yok mudur gibi kocaman sorular, bir o kadar da kocaman cevaplar geçiyor beynimden.

Öyle bir duruma geliyorum ki bazen bu Aşık Çağlari’nin sohbetinden kopuyorum. Mesela Aşık Çağlari’nin; “Ankara’da Uğur Mumcu sokağı var her yıl belli bir günde insanlar oraya gidip mum yakar ve karanfiller bırakır. Bu sokakta da her yıl Hakkari’den buraya sanatsal etkinlikler için bu sokak birkaç gün trafiğe kapatılabilir, çeşitli etkinlikler yapılabilir. Rahmetli Cumhur Bey bize Hakkari’nin bir emanetidir. Burada gerekli hassasiyetin gösterilmesi gerekiyor”diyor.

Ben duygulandım gerçekten Hakkari’nin her alanda yetiştirdiği değerlere saygı göstermeli ve aramızdan ayrılan ve ayrılacak olan değerleri yaşatmak gerektiğine inanıyorum.

Bu cinayet her ne kadar “aşiret ve kan davası” nedenleri ile işlenmişse dahi aşiretçilik ve kan davası geleneğinin yadırganması, hatta lanetlenmesi gereken bir davranış olduğunu kabullenmek gerekiyor.

Bu tür çağdışı cinayetleri ve ‘aşiretçilik’ denen ilişki biçimini reddetmek gerekir.

Bu duygular içinde şunu demeliyiz; “İnşallah bu son olur” Bu dileğin dışında yeni nesil, bu olayı toplumumuzda yaşanan “kara leke” olarak algılamalıdır. Merhumu sevenler ise onun bıraktığı manevi mirası sahiplenmelidir. Bu miras, gelecekte böyle bir olayın hiç yaşanmaması adına milat olmalıdır.

CUMHUR KESKİN’İN YAŞAMINDAN KESİTLER

Cumhur Keskin Kimdir?

Cumhur Keskin, 1948'de Hakkari'de doğdu. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi'ni 1975'te bitirdikten sonra Hakkari'de avukatlık ve bir süre mahalli gazetecilik yaptı. 1985'te SODEP İl Başkanlığı'nı üstlendi. 1987'de SHP'den Hakkari Milletvekili seçildi. SHP'de Parti Meclisi ve Merkez Yönetim Kurulu üyeliği yaptı. Feshedilen SHP’den Hakkari Milletvekili olarak giren Keskin, SHP Genel Sekreter Yardımcılığı da yapmıştı. 1991'de avukatlık mesleğine döndü.

Keskin evli ve altı çocuk babasıydı.

CHP ile birleşerek siyasal yaşamına son veren eski SHP'nin Hakkari Milletvekili Cumhur Keskin, 14 0cak 2000 tarihinde, saat 17.00'de avukatlık yaptığı Van'da, Van Adliyesi yakınındaki bürosu önünde uğradığı silahlı saldırı sonucu can vermişti.

SHP içinde Kürtçe eğitim istemini de içeren raporlara imza atan ve Yüksekova Çetesi davasında yaptığı açıklamalarla dikkat çekmişti.

CU
MHUR KESKİN KÜRT KONFERANSINDA

1989
'da Daniella Mitterand'in başkanı olduğu Fransa Özgürlük Vakfı ve Kendal Nezan'in başkanlığını sürdürdüğü Paris Kürt Enstitüsü tarafından 14–15 Ekim tarihlerindeki 'Kürtler, İnsan Hakları ve Kültürel Kimlik' konferansına Genel Başkanı Prof. Erdal İnönü’nün yasak koymasına karşılık, Cumhur Keskin, Salih Sümer, Mehmet Ali Eren'le birlikte katıldı.

CUMHUR KESKİN GENEL AF İSTEDİ

SHP Hakkâri Milletvekili Cumhur Keskin
'in soru önergesini yanıtlayan Adalet Bakanı Mehmet Topaç, af konusunun, üzerinde hassasiyetle durulması gereken bir husus olduğunu belirterek genel af çıkarılmasının düşünülmediğini söyledi. (1 Ekim 1988-Milliyet)

CUMHUR KESKİN, BİR ÇOCUĞUN ÖLDÜRÜLMESİ KONUSUNDA SORU ÖNERGESİ VERDİ

İçişleri Bakanı Mustafa Kalemli, SHP Hakkâri Milletvekili Cumhur Keskin'in soru önergesine verdiği yazılı cevapta, Hakkâri'nin Çukurca ilçesine bağlı Uzundere köyünde 13 yaşındaki köylünün dur ihtarına uymadığı gerekçesiyle yanlışlıkla jandarmalarca vurularak öldürüldüğünü, jandarma timi komutanı astsubay çavuş ve 25 er hakkında "kasten adam öldürmek" suçundan dava açıldığını söyledi. (16 Ekim 1988 Milliyet)

CUMHUR KESKİN’DEN BİR ÇETE İLE İLGİLİ SORU ÖNERGESİ

SHP Hakkari Milletvekili Cumhur Keskin, 'Güneydoğu'nun Ölümsüz Korucuları-GÖK' adıyla bir örgüt kurulduğunu belirterek bu örgütün resmi bir kimliği olup olmadığını, İçişleri Bakanı Abdülkadir Aksu'nun açıklamasını istedi. (5 Haziran 1990-Byegm)

HAKKARİ YONCALI KÖYÜNDE ÖLDÜRÜLEN İKİ KİŞİNİN ÖLÜMÜNÜ MECLİS GÜNDEMİNE TAŞIDI

SHP Hakkari Milletvekili Cumhur Keskin, TBMM'de düzenlediği basın toplantısında Hakkari'nin Yoncalı köyünde güvenlik güçlerince öldürülen iki köylünün cesetlerinin yakıldığını öne sürdü.

AVUKAT CUMHUR KESKİN ÖLDÜRÜLDÜ

SHP Hakkari eski Milletvekili Avukat Cumhur Keskin 14 Ocak 2000 tarihinde, silahlı saldırı sonucu öldü. Kurşun yarası alan Keskin, olay yerinde öldü. Olaydan sonra kaçmaya çalışan saldırgan Ş.I, şehir merkezinde yakalandı.

ZAMANIN BARO BAŞKANI HÜSNÜ AYHAN’IN CİNAYETLE İLGİLİ AÇIKLAMASI

Van, Bitlis, Muş ve Hakkari Bölge Barosu Başkanı Hüsnü Ayhan
da cinayetin bir kan davası olduğunu vurgulayarak, "Meslektaşımızın tek suçu, aşirete mensup olmaktı. Aşiretinden bir kişinin yaptığı cehalet ve hatayı kendisi ödedi. Arkadaşımız davalarında da hiçbir zaman aşiret ayrımı yapmadan, görevini dürüstçe yerine getiriyordu. Bu olayı nefretle kınıyoruz" dedi.

CHP VAN İL BAŞKANINDAN KINAMA

CHP Van İl Başkanı Avukat Nevzat Milanlıoğlu da yaptığı yazılı açıklamada: "Bölgemizin yetiştirdiği ve hayatını bölgede yaşayan insanların sorunlarına, ülkemizin karanlıktan kurtularak aydınlığa çıkmasına adayan, insan hakları ve demokrasinin, barisin sevdalısı partimizin üyesi olmaktan gurur duyduğumuz eski milletvekili Avukat Cumhur Keskin'e yapılan haince saldırı sonucu yaşamını yitirmesinden dolayı, bu olayı şiddet ve nefretle kınıyoruz"dedi.


KESKİN TOPRAĞA VERİLDİ

Törene, Hakkari Milletvekilleri Macit Piruzbeyoğlu, Evliya Parlak, Vali Orhan Işın, Belediye Başkanı Hüseyin Ümit, Van Belediye Başkanı Sahabettin Özaslaner, Emniyet Müdürü Nail San, Van Yöre Barosu'ndan çok sayıda avukat, Keskin'in yakınları ile binlerce kişi katıldı.

Keskin için Hakkari Adliyesi önünde bir tören düzenlendi. Van Yöre Barosu Başkanı Avukat Hüsnü Ayhan, törende yapılan saldırıyı kınadıklarını belirterek; "Tek tesellimiz olayı gerçekleştirenin kısa surede yakalanmasıdır"dedi. Keskin'in cenazesi daha sonra Ulu cami’ye götürüldükten sonra da Biçer mahallesindeki Kalealtı mevkiindeki aile mezarlığında defnedildi. Cenazede bir konuşma yapan zamanın HADEP'li Van Belediye Başkanı Sahabettin Özarslaner, Cumhur Keskin'e kurşun sıkan anlayışı kınadı. Özarslaner; "Cumhur Keskin, Avukat olmuş, milletvekilliği yapmış, halkına ve bölgesine hizmet etmiş aydın bir insandı. İnsan yetiştirmek kolay değil"dedi.

AVUKAT CUMHUR KESKİN’İ VURANLARLA BARIŞ

Hakkari'de, her ne kadar Jirki ve Silehi aşiretleri arasında gelişen kan davası olarak basına yansımışsa dahi bunun iki aşiret arasında yaşanan bir kan davası olmadığını kabullenmek gerekiyor. Cahilce 4 kişinin ölümüyle başlayan kan davası, nihayetinde iki aşiret arasındaki barış adıyla son buldu. Barış görüşmelerine Hakkari’den binlerce kişi katıldı.

Barış, Hakkari’deki aşiretlerin ileri gelenleri ve Hakkari Valisi Orhan Işın'ın girişimleriyle bitti. Vali Orhan Işın, Jandarma Komutanı Albay Erhan Akpınar, Jirki aşireti lideri Tahir Adıyaman, Cumhur Keskin'in abisi Hakkari eski Belediye Başkanı Abdurrahman Keskin, Pinyanişi aşireti lideri CHP eski milletvekili Ahmet Zeydan, DYP eski milletvekili Mustafa Zeydan ve diğer bir çok aşiret liderlerinin katıldığı barış töreninde aşiret liderleri el sıkıştı.

Silehi aşiret lideri Abdurrahman Keskin ile Jirki aşireti lideri Tahir Adıyaman, karşılıklı ziyaretlerle barışı pekiştireceklerini açıkladılar.

KESKİN OLAYININ KISA ÖZETİ 

Farklı iki aşiretten, iki aile arasındaki kan davasında, Süleyman ile A. E. kardeşlerin 7 Mart 1999 tarihinde ortadan kaybolup, 15 Haziran 1999'da ölüm haberlerinin alınmasıyla başlamış, bunun üzerine Avukat Cumhur Keskin 14 Ocak 2000'de Van'da öldürülmüştü. Olayı başlattığı öne sürülen ve Silehi aşiretine mensup A. E. ise aynı gece Bayrampaşa Cezaevi'nde öldürülmüştü.

ÖLÜMÜNÜN İKİNCİ YILINDA AV. CUMHUR KESKİN SOKAĞI

Hakkari CHP eski Milletvekili Avukat Cumhur Keskin, ölümünün ikinci yılında törenle anılırken, Van'da bir sokağa, Avukat Cumhur Keskin adı verildi.

Van Belediyesi'nce Keskin'in öldürüldüğü Zerbank Sokağına Avukat Cumhur Keskin adını verdiklerini bildirdi. Şahabettin Özarslaner, Avukat Cumhur Keskin'in ismini taşıyan tabelayı sokağın girişine kendisi taktı.

VAN BELEDİYE BAŞKANI BURHAN YENİGÜN’E ÇAĞRIMIZ

Van Belediye Başkanı Buran Yenigün Van’da ikamet eden ve Van nüfusunun % 30'nu oluşturan Hakkârililerin hukukçu ve siyasetçi aydını olan Merhum Avukat Cumhur Keskin anısına yakışır bir tabela yaptırmasını, sokağın fiziki yapısını biraz düzeltmesini ve eğer yıl dönümlerinde etkinlik düzenlenecekse belediye imkanlarını seferber etmesini Hakkari kamuoyu adına bekleriz.

Belediye Başkanı Yenigün’ün çalışmaları aynı zamanda Van ilinde zaman zaman gelişen Kan Davaları Cinayetleri konusunda toplumu duyarlı olmaya çağırma noktasın da da bir vesile olur kanısındayım.

Kan davalarının son bulması dileği ile…

Önceki ve Sonraki Yazılar
YAZIYA YORUM KAT
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
Necip Çapraz Arşivi