Tiyatro ve sinema dünyasından tepkiler

Tiyatro ve sinema dünyasından tepkiler

Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın "Devletin tiyatrosunun olmayacağı" ve "Tiyatroları özelleştireceğiz" açıklamalarının ardından, Erdoğan'ın açıklamalarına tiyatro ve sinema dünyasından tepkiler gelmeye devam ediyor.

Dünyadaki birçok ülkede devletler tarafından tiyatrolara destek verilip, içeriğine müdahale edilmeği görülürken, Oyuncular Sendikası Başkanı Mehmet Ali Alabora, sanat alanında özelleştirmelerin dünyada örneğinin olmadığına dikkat çekti. Alabora, "Sanat kurumunun karlılığı ekonomik değerlerle değil, sağladığı diğer girdilerle ortaya çıkar" dedi. 

Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın "Devletin tiyatrosunun olamayacağı" ve "Tiyatroları özelleştireceğiz" açıklamalarının ardından devletin tiyatrolara yönelik desteği ve özelleştirme tartışmaları gündemdeki yerini koruyor. Tiyatro ve sanat camiasının tepkileri sokağa taşınırken, tiyatroculara birçok çevreden de destek veriliyor. Türkiye'deki tartışmalar devam ederken, Avrupa'da İngiltere ve Almanya örneğinde görüldüğü gibi, devletin tiyatroları desteklediği fakat, içeriğine müdahale etmediği görülüyor. 

İngiltere'de destek var, içeriğe karışma yok 

İngiltere'de özerk bir yapısı olan "Art Council" yani "sanat konseyi" üzerinden İngiltere'deki büyük-küçük tüm tiyatrolar, "Art Council" tarafından ayrılan bütçeden pay alıyor. Eser yazımından, prodüksiyona kadar tüm masraflar için gerekli maddi destek için Art Council'e başvuruluyor. Devlet tiyatroya bu şekilde bütçesinin yaklaşık yüzde 0.02'si kadar destek verirken, tiyatroların oyunlarının içeriğine ise karışmıyor. 

Almanya'da devlet tiyatroya 500 minyon euro ayırıyor

Almanya 'da ise her eyaletin kültürel desteği kendi içinde düzenleniyor. Tiyatro çalışmaları bağımsız ve özerk bir şekilde yürütülüyor. Eyalet senatosuna sunulan projelerin belli bir oranda giderleri ödenen bütçelerle karşılanıyor. Devlet tiyatro için yıllık 500 milyon Euro bütçe ayırırken, tiyatrolar kendi içeriklerini kendileri belirliyor. Avrupa'da özel tiyatrolar ise, Türkiye'nin aksine sponsorlarla değil, devletten alınan destekle varlığını sürdürüyor. Devlet özel tiyatroların bütçelerinin en az yüzde 60'ı destekliyor. Özel tiyatrolara yarıca salon desteği gibi olanaklar da sunuluyor. 

'Tiyatrolar kamunundur'

İngiltere ve Almanya'daki durum özeti bu şekilde iken, Türkiye'de AKP Hükümeti tarafından tiyatro ve sanat alanına ilişkin yürütülen tartışmaları Oyuncular Sendikası Genel Başkanı Mehmet Ali Alabora değerlendirdi. Alabora, "Avrupa'nın hemen hemen tüm ülkelerinde kamuya ait sanat kurumları vardır. İngiltere'de National Theatre gibi. Bunlar kamu tarafından, kamunun bütçesinden desteklenirler. Çünkü bu kurumlar sanatçılara ait kurumlar değildir. İçinde çalışan sanatçıların kurumları değildir. Bu kurumlar sanatçılar için açılmaz, kamu sanattan yararlansın diye açılır. Tıpkı bizim devlet ve şehir tiyatrolarımızın kuruluş ilkesi gibi" dedi.

Türkiye'de yapılması gerekenin de bu kuruluş ilkesine bağlı kalarak, bu kurumların kamuya hizmet vermesinin yeni bir modelle sürdürülmesini sağlamak olduğunu belirten Alabora, şunları söyledi: "Dünya'daki modellerde kamu destekli sanat demek, tıpkı kamu yayıncılığı gibi kamunun bir hizmeti olarak kamunun parasının oraya aktarılması anlamına gelir. Bu para devletin parası ya da hükümetin sağladığı bir fon değil kamunun vergileriyle sağladığı bir fon. Dolayısıyla kamu bunun idaresini sadece yapar, yönetimini yapmaz. Nasıl ki nasıl bir sağlık hizmeti verileceğini doktorlar karar verirler, nasıl bir sanat hizmeti verileceğine de sanatçılar karar verirler, gayet teknik bir meseledir aslında." 


'Dünyada örneği yok'

Alabora, "tiyatroların özelleştirilmesinin" dünyadaki modellerin hiç birinde hemen hemen uygulanmadığını belirterek, "Bu kadar eski sanat kurumlarının özelleştirildiğine muhtemelen hiç tanık olmadık. Bu olabilir ya da yapılabilir bir iş değildir. Özelleştirme kârlılık potansiyeli olan bir yer için geçerli olabilir. Kamuya hizmet eden bir sanat kurumunun, kamuya hizmet kimliğini sürdürerek kâr edebilmesinin imkanı yoktur. Sanat kurumunun karlılığı ekonomik değerlerle değil, sağladığı diğer girdilerle ortaya çıkar" diye konuştu. DİHA

HABERE YORUM KAT
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.